Zoeken in de kennisbank

Schoonheid van openbare toiletten

Een onderzoek naar de hygiënische aspecten van toiletreiniging. Gezocht is naar oplossingen die moeten leiden tot een verhoging van het percentage “schone” toiletten. Het onderzoek bestond uit twee fasen, te weten: 1. verkenning: - literatuurstudie - perceptieonderzoek - expertinterviews 2. risicobeoordeling

Uit het perceptieonderzoek onder 400 toiletbezoekers blijkt dat gebruikers redelijk tevreden zijn over de schoonheid van openbare toiletten, de gemiddelde beoordeling is een 7. De verschillen tussen de gemiddelde beoordelingen van de onderzochte locaties, station, warenhuis, vliegveld, fast food restaurant en ziekenhuis, zijn daarbij klein.

Het kan opvallend genoemd worden dat toiletbezoekers over het algemeen tevreden zijn op het moment dat men van de toiletruimte afkomt. Als de toiletruimte er goed uitziet staat men vaak niet bij stil bij de vraag hoeveel bacterieën er op bijvoorbeeld een kraan zitten.

De besmetting van de gebuiker van een openbaar toilet zal voornamelijk plaatsvinden via de handen. De deurklink, de kraan en het doortrekmechanisme worden met de hand(en) aangeraakt. Wanneer zo’n contactoppervlak besmet is met micro-organismen, kunnen deze worden overgedragen op de hand(en), waardoor deze besmet raken. Een persoon kan vervolgens deze micro-organismen binnen krijgen via voedsel, of door direct contact van de hand met de mond.

Voor ieder micro-organisme bestaat een minimale infectie-dosis (MID). Dit is het aantal micro-organismen dat nodig is om een ziekte te veroorzaken. Het is echter niet zo dat iedereen die de minimale infectie-dosis binnen krijgt ook daadwerkelijk ziek wordt. Het is een grenswaarde waarboven een kans bestaat dat je ziek wordt.

Besmet --> 10% overdracht --> de hand --> 80% overdracht --> de mond oppervlak

De risicobeoordeling is gebaseerd op feitelijke gegevens afkomstig uit een steekproef van redelijke omvang. Op 5% van de onderzochte contactoppervlakken, zijn aantallen micro-organismen aangetroffen die kunnen leiden tot een blootstelling die bij de minimale infectie-dosis ligt. Dit brengt een risico om ziek te worden met zich mee. Daarbij is het risico om ziek te worden voor bepaalde groepen zoals ouderen, kinderen, zwangere vrouwen en mensen met een verzwakte weerstand groter dan voor andere groepen.

Als gekeken wordt naar welke oppervlakken nu een risico vormen, blijkt uit het onderzoek dat op de kraan de grootste hoeveelheid micro-organismen wordt aangetroffen. Daar komt nog bij dat een kraan vaak nat is, waardoor de overdracht naar de handen extra makkelijk plaats kan vinden.

Uit de risicobeoordeling blijkt dat er een risico is om ziek te worden door gebruik van een openbare toilet. In de gevallen waarbij sprake is van een mogelijk risico, zijn de gevonden aantallen k.v.e. (kolonie-vormende eenheden) echter klein. De aantallen liggen aan de onderkant van de range van de minimale infectie-dosis. Het risico om ziek te worden is dus klein, maar is wel aanwezig. Met andere woorden het risico om ziek te worden is niet nul.

De vraag die niet is beantwoord in dit onderzoek, is of de toiletten besmet raken door verkeerd schoonmaken of door het gebruik of door een combinatie van beide. Om hier een uitspraak over te kunnen doen zouden toiletten bemonsterd moeten worden direct na het schoonmaken en na gebruik. Als blijkt dat de besmetting voortkomt uit het gebruik van de toilet, dan is vaker schoonmaken een goede optie om het risico van besmetting te verlagen. Wanneer blijkt dat de kwaliteit van het schoonmaken te wensen over laat, dan kan het besmettingsrisico verlaagd worden door de schoonmaakmethodiek te wijzigen.

Het aantal waarnemingen in de toilettest, waarbij per contactoppervlak 20 Shigella spec. of meer zijn geteld. Dit is uitgedrukt als percentage van het totaal aantal waarnemingen en weergegeven in de tabel.