Dit jaar organiseerde VSR haar jaarlijkse ALV op 21 november in combinatie met haar Event, waarvoor zij belevingskwaliteit-expert Iris Bakker uitnodigde. Zij promoveerde op het onderwerp ‘Kennisproductiviteit en de fysieke omgeving’ aan de TU Delft waarvoor zij onderzocht hoe de fysieke omgeving de mens beïnvloedt. ‘Veel gebouwen zijn een façade van uiterlijk vertoon’, vindt zij. Dat beloofde een interessante middag te worden.
Dr ir Iris Bakker heeft met haar uitspraak direct de aandacht van de aanwezige leden in Theater Maitland in Driebergen. Zij doelt ermee op paarse stoelen of oranje bankjes die je bij veel bedrijven ziet, in een soms verder lege ruimte. Bedoeld om de beleving te verhogen, maar, zegt Bakker: ‘Meestal zie je direct al dat er nooit iemand zit.’ Wat is belevingskwaliteit nu eigenlijk?
Belevingskwaliteit: leven en kwaliteit
In het woord ‘belevingskwaliteit’ zitten de woorden ‘leven’ en ‘kwaliteit’, legt Bakker uit. ‘Leven is een actief proces en kwaliteit betekent oorspronkelijk: hoe doen wij dingen. Belevingskwaliteit is dus een actieve deelname aan het proces, deelname vanuit het hart.
‘Het probleem met een leuk oranje bankje is, is dat het de eerste keer nog leuk is, de tweede ook nog wel, maar daarna al minder. Het is geen actieve deelname vanuit het hart, maar een passieve beschouwing die wordt bedekt onder een dikke laag comfort. De façade verhult de puurheid; beleving is een passief doekje tegen het bloeden.’ En daar worden mensen niet écht gelukkig van.
We moeten weer gaan voelen
Bakker bepleit: We moeten weer gaan voelen. ‘Op een grasspriet kauwen, tijdens het werk uit het raam staren. Zo worden mensen creatiever en ontstaan ideeën. Zelfs op het toilet is er geen rust want dan springt ledverlichting aan of er hangen posters met afbeeldingen.
‘Mensen worden gelukkig als ze dingen doen die ze leuk vinden en zingeving ervaren. Bij de mens vragen we: ben je gelukkig?; en bij een organisatie: is het succesvol? Maar een organisatie is niets meer dan een groep mensen.
Beleving is niet één detail
Het gaat bij beleving niet om één klein detail in een organisatie, maar om de hele beleving. ‘We ervaren de omgeving met al onze twaalf zintuigen.’ Waarmee zij doelt op de twaalf zintuigen van Rudolf Steiner. Tastzin is daar een van, en daarvan is bekend dat mensen zich graag omhuld voelen, bijvoorbeeld met een muur achter zich. ‘Essentieel voor psychologische veiligheid en daarmee voor het denkvermogen’, licht Bakker toe.
Ook kleurgebruik is van invloed. Veel zwart en grijs geven een onprettige sfeer. Terwijl planten en kleur juist gevoel van comfort geven. Bakker: ‘Ga met elkaar om de tafel en ga overleggen en begrijpen hoe de ander een ruimte ervaart. Deze ruimte voelt niet goed, wat zou het zijn? Er is een connectie tussen lichaam, ziel en geest en zo ervaren wij ook een omgeving.’
Volgens Bakker zijn dit soort aspecten ook in een schoonmaakaanbesteding mee te nemen, wanneer partijen hier vooraf duidelijke afspraken over maken. VSR-voorzitter Jacco Vonhof besluit: ‘Het meten van kwaliteit is voor VSR een heilige graal, maar hoe stuur je op beleving in plaats van op kwaliteit? Dit verhaal smaakt naar meer.’ Wordt vervolgd dus.
Klik hier voor een sfeerimpressie van de dag.